Waarom doen pubers zo vaak domme dingen?
Video 15:00 min Universiteit van Nederland
Eveline Crone, ontwikkelingspsycholoog
Ik wil me losmaken van mijn ouders, nieuwe vrienden kiezen én ergens bij horen. Dat levert veel innerlijke strijd op en maakt tiener-zijn nog niet zo makkelijk. Wie ben ik eigenlijk? Kan en durf ik mijn eigen boontjes te doppen? Hoe pas ik in de groep en blijf ik tegelijkertijd mezelf trouw? En hoe verhoud ik mij tot mijn ouders?; ik wil op eigen benen staan maar voel ook dat ik hun steun en vertrouwen soms nog heel erg nodig heb. Soms lonkt het leven en is school even niet zo belangrijk.
Het is fijn wanneer mijn ouders er voor mij zijn en niet teveel vragen stellen. En ook al vind ik het niet leuk, ik heb wel grenzen nodig.
Mooi als je steeds kunt kijken naar; wat is er nodig? Is het erg als je kleuter een keer op de bank zijn boterham op wil eten, terwijl de regel is: we eten aan tafel? Is het erg als je tiener een half uur later thuiskomt dan afgesproken? Wat leert je kind als je hem aan de regel houdt? En wat leert hij als je het voor een keer loslaat? En over wie leert hij eigenlijk wat? Over jou? Of over zichzelf.
Tiener 12-18 jaar
Tieners zijn op zoek naar ‘wie ben ik? ‘ en ‘wie wil ik zijn?’. ‘Bij wie wil ik horen?’. Ze voelen de spanning tussen het zichzelf willen zijn en de behoefte om bij de groep te horen. Het zoeken naar identiteit is een langdurig en diepgaand proces. Experimenteren, het onderzoeken van de seksuele identiteit, het stellig-zijn en weer bijstellen, zelf willen doen en terugkomen om steun te zoeken, nadenken over de maatschappij en de rol die ze daarin willen gaan spelen; het past bij deze fase van het leven die soms turbulent kan verlopen. Het brein is het lijf is volop in ontwikkeling, wat bij sommige kinderen voor veel disbalans en ongemak zorgt.
Ook voor ouders kan het in deze fase een enorme zoektocht zijn; wat kan en mag ik laten gaan? Dúrf ik wel te laten gaan? Heb ik vertrouwen in mijn kind? De ontwikkeling van een tiener gaat met horten en stoten. Je kind kan je soms hardhandig confronteren met jezelf. Als ouder loop je soms (teveel) voorop, soms (teveel) achteraan en soms voel je ‘hé, nu zitten we op de juiste golflengte!’.
Taak van de ouder:
Beantwoord onderstaande vragen voor jezelf:
Ben jij een leider of een volger? En je kind?
Ga tegenover elkaar staan en leg jullie vlakke handen tegen elkaar aan.
Spreek af wie gaat leiden. Degene die leider is beweegt de handen in het rond, omhoog en omlaag. De ander volgt.
Ruil dan van rol. De leider wordt volger en degene die volgde gaat nu leiden.
Hoe was dat om te doen?
Doe het nog een keer zonder af te spreken wie leidt of volgt. Probeer elkaar aan te voelen. Maak er een spel van en wissel op gevoel van rol.
Het gesprek dat wij hadden, behoort tot een van mijn beste jeugdherinneringen. Een volwassene die niet oordeelt, laat staan veroordeelt. Die zomaar, zonder daar iets voor terug te vragen, tijd aan je geeft zolang als je nodig hebt om je uit te spreken. Die alleen maar wil begrijpen en zich daarom beperkt tot luisterend, bijna interviewend bevragen. En die jouw antwoorden bij voorbaat serieus neemt.
René Diekstra ('Eenzaamheid kan ook ergens goed voor zijn', Volkskrant 19 dec 2020)
Video 15:00 min Universiteit van Nederland
Eveline Crone, ontwikkelingspsycholoog
Video 17:46 Universiteit van Nederland
Video 5:40 min interview met Jan Geurtz door Harm Edens
Jan Geurtz gooit de top 10 van opvoedingsregels overboord.
Video 19:23 min Engels – Ted Talk
Five dangerous things every school should do
Video 10:45 min Engels, Nederlands ondertiteld – Ted Talk
What adults can learn from kids | Adora Svitak
Video 18:54 min Nederlands – Ted Talk Jelle Jolles
Tiener? Werk in uitvoering! Het komt allemaal goed!
Video 4:58 min Nederlands – Prof. Dick Swaab
Uitleg over puberbrein
Video: Victor Mids laat met een potje basketbal zien wat positieve feedback doet.